Van journalist tot soldaat, George Orwell in Barcelona

Als je in deze tijd naar Barcelona gaat, kom je terecht in een zonnige stad waar het leven rustiger lijkt te verlopen dan in de meeste wersterse steden, waar mañana één van de belangrijkste Spaanse woorden is die je moet kennen en waar alles relaxed en vredig lijkt. Eind 1936 was het wel anders – er woedde een burgeroorlog in de stad tussen de communisten, socialisten en Franco´s facistische regime. Dit was echter juist hetgeen wat de beroemde schrijver George Orwell naar te stad trok.

George Orwell, geboren als Eric Arthur Blair, kwam ter wereld in India in de tijd van het Engelse imperialisme in een middenklasse familie. Later keerde hij met zijn gezin terug naar Engeland, waar hij zijn affectie met het socialisme ontwikkelde. Hij trok zich na zijn studie terug in arme buurten in Londen en Parijs om daar tussen de arme mensen aan zijn eerste boeken te werken.

Eind 1936 trok Orwell naar Barcelona om daar verslag te doen van de burgeroorlog. Meteen na aankomst was hij diep onder de indruk van het leven in de stad. Hoewel alles armoedig was, leek er totaal geen klasseverschil te zijn. De socialisten waren populair en iedereen was min of meer gelijk. In Engeland had hij dit al proberen te vinden, maar dat was niet gelukt omdat de socialistische partijen daar juist voornamelijk uit mensen van de middenklasse bestonden.

Bijna direct na zijn aankomst werd Orwell lid van de POUM, een socialistische partij in Barcelona. Hij wilde vechten voor wat hier mogelijk leek, een leven zonder klasseverschillen, en tegen het facisme. Op de prachtige heuvel Montjuïc, waar wij tegenwoordig genieten van de parken en uitzichten, kreeg hij een basistraining in de zogenaamde ´Lenin barakken´om vervolgens naar Aragon te worden gezonden om te strijden. Het front aldaar was erg rustig en hij wilde zich eigenlijk bij een andere groep voegen, dichter bij de actie in Madrid. Helaas werd hij voordat dit werkelijkheid kon worden door een scherpschutter in de keel geschoten en moest hij terugkeren naar Barcelona.

Bij terugkomst was de stad in Orwell´s ogen totaal veranderd. De burgerwacht was teruggekeerd en er heersten weer een grote klasseverschillen. De POUM was in de tussentijd in verschillende fracties uit elkaar gevallen en werd door de communistische pers beschuldigd van het samenwerken met Franco´s regime. Hierdoor moest Orwell op straat leven en onderduiken tot hij uiteindelijk het land kon ontvluchten met zijn vrouw.

Hoewel de tijd in Barcelona anders liep dan Orwell had gehoopt bij aankomst had hij een vleugje hoop opgevangen dat een leven zonder klassseverschil daadwerkelijk waarheid kon worden. Hij beschreef zijn belevenissen en ontdekkingen in het Barcelona van die tijd in zijn boek Homenaje a Catalunya oftewel Eerbetoon aan Catalonië. Volgende jaar zal dit boek verfilmd worden met onder andere Kevin Spacey en Colin Firth.

Vandaag de dag kun je in Barcelona nog steeds het Plaça de George Orwell, ook wel Plaça Tripi genoemd, vinden. Aan dit plein liggen velen restaurantjes en bars wat het zowel populair onder de jongeren als berucht onder de andere lokale bevolking maakt.

Annemarie